Cieplejsze miesiące roku (od marca do października) to tradycyjnie czas, kiedy spędzamy wolny czas na świeżym powietrzu, korzystając ze spacerów i innych form aktywności. Niestety, wyjście z domu jest obarczone ryzykiem zostania ugryzionym przez kleszcza – a ryzyko to jest tym większe, im dłużej będziemy przebywać na łonie natury – w lesie, parku, itd. To doświadczenie, mimo że bezbolesne, potrafi przysporzyć poważnych komplikacji zdrowotnych. Warto wiedzieć, jak zminimalizować negatywne skutki zdrowotne ukąszenia.
Kleszcze są małymi (2,5 mm – 4 mm długości) przedstawicielami pajęczaków. Żyją głównie w pasach zieleni do wysokości 1,5 m, głównie na spodniej stronie liści lub na gałęziach. Żywią się krwią ssaków, głównie zwierząt, ale także człowieka. Pomimo tego, że są ślepe, kleszcze potrafią zlokalizować potencjalnego żywiciela nawet z odległości kilkunastu metrów (za pomocą czułego węchu). Samo ukąszenie jest bezbolesne, ponieważ w tym samym czasie do krwiobiegu ofiary wstrzykiwana jest substancja, która znieczula i opóźnia powstanie stanu zapalnego.
Cichy zabójca
Według badań, aż 30% – 40% kleszczy jest nosicielami groźnych patogenów. Ich przeniesienie do organizmu człowieka może wywołać boreliozę, anaplazmozę, babeszjozę, erlichiozę i odkleszczowe zapalenie mózgu. Choroby te są stosunkowo ciężkie do zdiagnozowania, ponieważ większość objawów przypomina zwykłą grypę. Nie należy jednak lekceważyć zagrożenia – przy braku odpowiedniego leczenia mogą doprowadzić nawet do śmierci.
Czas ma kluczowe znaczenie
Choroby odkleszczowe można wyleczyć odpowiednimi antybiotykami, jednak bardzo istotne jest, aby zacząć to robić jak najszybciej. Dlatego też ogromne znaczenie ma szybkość diagnozy. Metoda tradycyjna zakładała badanie krwi ugryzionej osoby. Nie było to jednak optymalne rozwiązanie; analiza mogła trwać nawet kilka tygodni i nie była zbyt dokładna. Z tego powodu, o wiele lepiej jest zainwestować w badanie, które sprawdzi DNA kleszcza pod kątem obecności groźnych patogenów. Metody diagnostyki molekularnej – Real-Time PCR (ilościowa reakcja łańcuchowa polimerazy DNA), stosowana przez specjalistów z www.zbadajkleszcza.pl umożliwia szybką analizę o bardzo wysokiej skuteczności. W przeciwieństwie do ofert badań rezonansem, skuteczność Real-Time PCR została potwierdzona wynikami badań naukowych.
Przygotowanie do badania
W celu przeprowadzania badań, kleszcza należy jak najszybciej usunąć ze skóry, nie można jednak przeprowadzić tej czynności siłowo, ani ułatwiać jej sobie „domowymi” sposobami, jak np. smarowanie ranki tłuszczem. Potrzebne jest do tego precyzyjne narzędzie, np. pęseta. Kleszcza wystarczy złapać i wyciągnąć jednym, zdecydowanym ruchem. Następnie pozostaje włożyć go do foliowego woreczka z zamknięciem strunowym lub innego szczelnego opakowania, spakować całość do koperty bąbelkowej lub kartonu i wysłać na adres laboratorium, dokonując wcześniej płatności za ustalony zakres badań (podstawowy dotyczy tylko boreliozy, w pełnym wykrywa się także patogeny Kleszczowego Zapalenia Mózgu – TBV i 3 innych jednostek chorobowych).
Badanie
Weryfikacja DNA kleszcza metodą Real-Time PCR na obecność patogenów trwa krótko, najczęściej kilka dni. Daje jednak rzetelną, wiarygodną informację, która może zaoszczędzić wiele miesięcy leczenia. Wbrew powszechnemu przekonaniu, tego rodzaju badania nie można zastąpić profilaktycznym przyjmowaniem dużej liczby antybiotyków. Potrzebna dawka (gdyby pacjent rzeczywiście miał kontakt z zarażonym kleszczem) musiałaby być bardzo duża i przyjmowana przez dłuższy czas, co nie mogłoby pozostać neutralne dla organizmu.
Pewność co do rodzaju zakażenia (lub jego braku) nie ma ceny. Ukąszenie przez kleszcza nie musi oznaczać ciężkich chorób, ale nie można takiej ewentualności wykluczyć bez rzetelnego badania. Korzyści, jakie może zapewnić odpowiednio wcześnie rozpoczęte leczenie, są nie do przecenienia.
